Spacery lokalne. Ważne historie to wędrówki szlakami kultury, do których od lat zapraszamy mieszkańców małych i dużych miejscowości, przechodniów, turystów i wszystkich zainteresowanych wędrówką do miejsc bliskich, odległych, pokazywanych z nieoczywistych i różnorodnych perspektyw.

Spacery to równocześnie spotkania z mało znanymi, intrygującymi, a często i trudnymi tematami dotyczącymi historycznego i kulturowego dziedzictwa. Chcieliśmy przypomnieć ogromnie znaczące historie społecznych, gospodarczych i wielokulturowych relacji. Trasy spacerów dotykają Pamięci, a także Niepamięci o materialnych i niematerialnych śladach przeszłości. Chcemy przypominać, że „tuż obok” istnieją znaczące, niezwykłe, nieoczywiste historie i opowieści.

Razem z autorami spacerów zapraszamy do podróży w historię Żydów we Włocławku, drogą Miejsc Pamięci Narodowej i kapliczek w Skępem i okolicach, niezwykle urokliwych dworów i pałaców Ziemi Dobrzyńskiej i nieco dalej, do Lubawy i okolic, i jeszcze dalej, podobnie przyglądając się tożsamościowym historiom Zielonej Góry i Nowej Soli podczas spacerów audiodeskrypcyjnych.

Bożena Ciesielska: „Są miejsca w lokalnej społeczności, które urzekają swoim pięknem i niepowtarzalnością. Aż chciałoby się powiedzieć, że nigdzie w Polsce ani nawet na świecie nie ma podobnych… Stworzyli je ludzie z potrzeby serca, opisali, sfotografowali i udokumentowali na piśmie. Czy każdy taki fakt należy zachować dla potomności? Może nie każdy, a może każdy, a na pewno taki, który warto opisać choćby na użytek konkretnej rodziny lub miejscowości. Spacerując po naszej okolicy można natrafić na różne obiekty takie jak nieczynne cmentarze różnych wyznań, pozostałości po domach, opuszczone sady czy usytuowane z dala od mieszkańców krzyże lub kapliczki. Takim szczególnym miejscem jest kapliczka pod nazwą grota Panu Lasów. Już sam tytuł intryguje, zastanawia i kusi wyobraźnię. Czy do groty, która kojarzyć się może z jaskinią lub pieczarą, można wejść czy tylko zobaczyć z zewnątrz?”

1. Spacer szlakiem dworów i pałaców (Ziemia Dobrzyńska), Bożena Ciesielska
2. Spacer szlakiem dworów i pałaców II (Ziemia Dobrzyńska), Bożena Ciesielska
3. Spacer do groty Panu Lasów (Skępe i okolice), Bożena Ciesielska
4. Spacer: Miejsca Pamięci Narodowej (Skępe i okolice), Bożena Ciesielska
5. Spacer: Żydowscy mieszkańcy Włocławka. Mirosława Stojak
6. Spacer szlakiem obiektów zabytkowych Brześcia Kujawskiego, Kazimierz Andrzejewski
7. Pieszo w okolice Lubawy. Przewodnik nieoczywisty, dr Wiesław Skrobot
8. Spacer. 720 lat Susza, Sylwia i Sebastian Zielińscy
9. Spacer audiodeskrypcyjny: Nowa Sól, Marta Żaczkiewicz
10. Spacer audiodeskrypcyjny: Zielona Góra, Marta Żaczkiewicz

Spacery lokalne. Ważne historie (2025) powstały podczas realizacji projektów Fundacji Ari Ari: Spacery lokalne. Wielkie historie w małym mieście, współfinansowanym w ramach programu Patriotyzm Jutra 2025 Muzeum Historii Polski oraz projektu Wędrowny Uniwersytet Etnograficzny 2025