Projekt badawczy pt. Muzeum Prywatne 2015. Wizualnie, podczas którego przyglądaliśmy się wizualnej stronie muzeów prywatnych na Mazowszu.
Badane przez nas muzea prywatne na Mazowszu są właściwie w podwójny sposób uwikłane w kulturę wizualną. Po pierwsze, muzeum w zasadniczej części swojej działalności jest stworzone po to, aby je oglądać, po drugie – muzeum (muzealnik) obrazuje poprzez swoją kolekcję i jej pokazywanie, postrzegany przez siebie świat, wartości i wizje. Co decyduje o wyglądzie konkretnych przedstawień muzealnych i wyglądzie samych muzeów? Osobowość muzealnika/kolekcjonera, a może mody, aktualne trendy, tendencje? Czy raczej charakter zbieranych przedmiotów lub miejsce ich eksponowania? Podczas badań prowadzonych w 2015 roku na terenie Mazowsza próbowaliśmy zastanowić się, czy muzea prywatne to przede wszystkim ich twórcy, czy też i my, zbiorowość / społeczność żyjąca w określonym „tu i teraz”. Interesował nas konkretny aspekt tego zjawiska: wizualny. Przedmiotem badań pozostają muzea prywatne, natomiast celem jest spojrzenie na niezwykle zróżnicowaną działalność muzealników poprzez aspekt wizualny. Próbujemy znaleźć odpowiedzi na pytanie o wizualne przedstawienia, przejawy i wyobrażenia, które w zasadniczym stopniu tworzą część z kulturowego krajobrazu Mazowsza.
Raport: Muzea Prywatne na Mazowszu. Badania wizualne
Redakcja publikacji: Monika Maciejewska, Longin Graczyk; Korekta: Katarzyna Mitschke; Opracowanie graficzne i skład: Edyta Ołdak
Film: Muzeum Prywatne 2015. Wizualnie, reż. Paweł Heppner
Film jest niezwykłą, wizualną wypowiedzią, zarazem integralną częścią badań muzeów prywatnych na Mazowszu.
Badania przeprowadzone zostały od marca do grudnia 2015. Zakres metodologiczny obejmował:
1.bezpośrednie badania terenowe, wykonywane z użyciem narzędzi do dokumentacji wizualnej, uczestniczyło 5 badaczy, 18 muzealników, 15 muzeów,
2. badania grupowe (fokusowe), przeprowadzone podczas 4 spotkań bezpośrednich, uczestniczących łącznie 14 osób, 6 muzeów,
3. seminarium naukowe, w ramach którego przeprowadzone zostały badania grupowe (fokusowe), udział wzięło 8 badaczy, 28 muzealników, reprezentujących 19 muzeów prywatnych z Mazowsza.
Badania sondażowe i internetowe dotyczyły 35 muzeów.
Lustracja terenowa objęła 15 muzeów.
Wywiady pogłębione wykonano w 8 muzeach.
Dokumentacja filmowa sporządzona została w 5 muzeach.
Przeprowadzonych zostało łącznie: 8 wywiadów pogłębionych; 29 wywiadów sondażowych; 5 wywiadów grupowych.
W 2015 roku w formalny i nieformalny sposób działało w województwie mazowieckim 46 prywatnych muzeów.
Zespół badawczy:
Longin Graczyk
Paweł Heppner
Stefania Hrycyk-Kubat
Małgorzata Jaszczołt
Monika Maciejewska
Ewa Majdecka
Projekt był realizowany w ramach programu Mazowieckiego Instytutu Kultury pt. „W stronę nowoczesnego muzeum”, skierowanego do muzeów mazowieckich, a nawiązującego do wcześniejszego działania zatytułowanego: Muzeum otwarte/Antropologia codzienności. Badania były kontynuacją programu badawczego i animacyjnego, zainicjowanego w 2013 przez Mazowiecki Instytut Kultury, w partnerstwie z Fundacją Ari Ari i Stowarzyszeniem „Z Siedzibą w Warszawie”, którego efektem było seminarium w Kamieńczyku „Muzeum prywatne 2013”. Inspiracją dla ówczesnych działań była przygotowana przez fundację publikacja pt. „Muzea prywatne, kolekcje lokalne. Raport z badań”.
Organizator: Mazowiecki Instytut Kultury
Realizacja badań: Fundacja Ari Ari (badania terenowe, badania fokusowe)
Partner: Stowarzyszenie “Z Siedzibą w Warszawie” (filmy i oprawa graficzna)