Kapitał kulturowy, zasób społeczny to cykl seminariów i szkoleń wspierających twórców i organizatorów prywatnej działalności kulturalnej na Mazowszu. „Współcześnie nie da się odnieść sukcesu, działając w pojedynkę. Nie oznacza to jednak, że sam fakt współpracy decyduje o powodzeniu”.

Kontynuujemy serię szkoleń podnoszących kompetencje oraz warsztatów wspierających osoby, jak i formalne i nieformalne działalności w obszarze kultury: muzea, galerie, archiwa i ośrodki kultury prywatne, społeczne, niepubliczne w woj. mazowieckim. Spotkania będą równocześnie budowaniem sieci współpracy różnych, lokalnych podmiotów kultury.  Twórcy i organizatorzy tych niezwykłych i różnorodnych aktywności i działalności kulturalnej działając najczęściej poza schematami i przyzwyczajeniami, odnoszącymi się do działalności „klasycznego” muzeum, tradycyjnej szkoły, czy typowego ośrodka kultury. Planujemy cztery szkolenia i spotkania seminaryjne na Mazowszu. Do udziału zaproszeni zostali specjaliści praktykujący i teoretyzujący w zakresie działalności pozarządowej, społecznej i medialnej. Program ma wymiar zdecydowanie praktyczny i szkoleniowy, podnoszący zagadnienia poprawienia uczestnictwa w kulturze, realnych zmian w organizowaniu i zarządzaniu społeczną, lokalną aktywnością. Planujemy spotkania obejmującymi zarówno aspekty organizowania i prowadzenia organizacji pozarządowej, jak i tworzenie społecznej oferty, prezentacji i promocji.

Celem spotkań jest wzmocnienie umiejętności organizacyjnych grupy animatorów i edukatorów kultury województwa mazowieckiego, stworzenie formuły współpracy pozwalającej na wspólne rozwiązywanie problemów i rozwijanie działalności oraz wypracowywanie modelu współdziałania z rozmaitymi podmiotami i przedsiębiorstwami z najbliższego otoczenia. Najważniejszym efektem szkoleń będzie przygotowanie przez uczestników wspólnego projektu / działania, skierowanego do mieszkańców Mazowsza, lokalnych społeczności, z wypracowywaniem różnych modeli partycypacyjnych i integracyjnych.

W województwie mazowieckim działa ponad 500 prywatnych i społecznych podmiotów kultury (muzeów, galerii, ośrodków kultury, kół gospodyń wiejskich, animatorów, klubów). Skala zjawiska ma swoje odzwierciedlenie w efektach ich pracy: zbierania i dokumentowania dziesiątków tysięcy artefaktów kulturowego dziedzictwa, zajęć dla dzieci i młodzieży, aktywizacji kulturowej i ekonomicznej regionów, w których są zlokalizowane. Choć samo w sobie nie jest nowe (znane od starożytności), to jednak przejęło w Polsce funkcje zarezerwowane wcześniej dla ośrodków kultury, szkół i oświaty, społecznych i lokalnych centrów aktywności obywatelskiej, a także mini-centrów przedsiębiorczości.

Prowadziliśmy jedne z pierwszych w Polsce badania tego zjawiska (2012-2019), wnioski w raporcie pt. Muzea prywatne, kolekcje lokalne. Nowa przestrzeń kulturowa. Wyniki wskazują na kilkanaście rozmaitych aspektów działania, rozległego działania i paradoksalnie niezauważania przez środowiska administracyjne i kulturotwórcze rozmiarów i wpływu działania organizatorów tych miejsc. Zaproszenia do współpracy obejmą prywatne domy kultury, świetlice, kolektywy artystyczne, kolonie artystów, aktywne koła gospodyń wiejskich, klubokawiarnie, prywatne biblioteki, galerie, muzea. Jak definiował Wojciech Kłosowski – wszystkich osób, grup osób, organizacji i instytucji, które „robią kulturę” w sposób zamierzony (intencjonalny) i względnie trwały (nieincydentalny).

Szczególnie projekt dotyczyć będzie zjawiska nazywanego „kultura oddolna”, codzienna, lokalna, organizowana przez prywatne podmioty i niepubliczne instytucje. Szkolenia i warsztaty podnoszenia kompetencji organizacyjnych, prowadzone będą z osobami, grupami, organizacjami i instytucjami, które zajmują się kulturową aktywnością. Zarówno organizowaniem zlotu „tuningowanych” samochodów, rewią mody strażackiej, dyskotekami, komiksami, koronczarstwem, rozmaitymi przejawami twórczej aktywności. Wśród wielu problemów do rozwiązania pozostają: wzmocnienie potencjału organizacyjnego i umiejętności zarządzania, stworzenie możliwości wymiany doświadczeń i zwrócenia uwagi społeczności i administracji państwowych/samorząd na potencjał społeczny, kulturowy i gospodarczy niepublicznych inicjatyw kulturowych i edukacyjnych, wzmacnianie potencjału i infrastruktury podmiotów i ich twórców.

Muzealnicy, animatorzy, edukatorzy kulturowi działają w niełatwych warunkach prawnych – brak przejrzystych przepisów w obszarze kultury i zdobywania dotacji, do których mają ograniczony dostęp z powodu braku prawnych regulacji. Pomimo tych przeciwieństw, tworzą „mini-instytucje” kultury, które nie tylko uzupełniają, ale tworzą całkowicie nowe, różne oferty – edukacyjną, kulturową, turystyczną. Równolegle prowadzą rozbudowaną działalność obywatelską, zmieniając dotychczasowy, państwowo pojęty wzorzec obywatelskiej aktywności. Spotkania będą koncentrować się wokół konkretnych zagadnień:
* jak i gdzie pozyskiwać środki finansowe na działalność pozarządową?
* jak budować zasoby poza-finansowe, wizerunek i aktywność medialną?
* jak budować kapitał żelazny dla niezależnej działalność obywatelskiej?
* jak dobrze i efektywnie współpracować z otoczeniem społecznym, biznesowym i
administracyjnym?
* jak wygląda strategia rozwoju województwa oraz nowa perspektywa finansowania?

Projekt dofinansowany ze środków z budżetu Województwa Mazowieckiego, w programie pt. Działalność na rzecz organizacji pozarządowych.