Wędrowny Uniwersytet Etnograficzny jest cyklicznym projektem popularyzowania unikalnych zjawisk kultury tradycyjnej, zachowywania zanikającego folklor, upowszechnianie wiedzy o tradycjach, obyczajach i podtrzymywaniu kultury.
Wspólnie z twórcami i organizatorami prywatnych i społecznych muzeów realizujemy kolejny cykl zajęć pt. Wędrowny Uniwersytet Etnograficzny. Działamy w małych miejscowościach, lokalnych wspólnotach, oddalonych od centrów, zarazem popularyzując działalność twórców, animatorów i lokalnych działaczy kulturalnych.
W 2025 realizujemy cykl rozbudowanych działań wspierając kilkanaście lokalnych społeczności i twórców kultury, z upowszechnianiem podtrzymywanych i odtwarzanych praktyk – muzycznych, rękodzielniczych, etnobotanicznych, wspólnotowych, religijnych, z wspólnym animowaniem integrującym, programów spotkań i współpracy różnych pokoleń i środowisk lokalnych.
Od początku działania WUE realizujemy programy integrujące. Nasze seminaria są zawsze spotkaniem, współpracą, wspólnym działaniem różnych pokoleń i środowisk lokalnych. W 2025 spotkaliśmy się z kilkudziesięcioma kolekcjonerami i muzealnikami prywatnymi z całej Polski. Tworzą jedno z najciekawszych i fascynujących zjawisk kulturowych: chronią, przechowują i uświadamiają jak ważne dla wspólnoty jest kulturowe dziedzictwo.
Działamy w małych miejscowościach, lokalnych wspólnotach, oddalonych od dzisiejszych „centrów”. Popularyzujemy działalność twórców, animatorów, lokalnych działaczy kultury, równocześnie lokalne społeczności. Dziedzictwo kulturowe jest ponadczasową wartością i oddziałuje, dopóki są ludzie, którzy podtrzymują jego znaczenie. Czy są to zwyczaje, praktyki muzyczne, rękodzielnicze, obrzędowe, czy opowieść, wspomnienie, przydrożna kapliczka, krajobraz, mural, drzewo, fotografia, garnek, rower… Dziedzictwo żyje, gdy jest wspólne i dostrzegane.
Jak i w poprzednich latach, i w tym roku wspólnie przeprowadziliśmy wędrowne wykłady i wystawy skupione na niepowtarzalnych i oryginalnych kolekcjach. Jak zawsze, zależy nam na popularyzowaniu działalności łączących ludzi i społeczności. Wierzymy w ponadczasową wartość spotkań, które dostarczając poczucia przynależności do wspólnoty. Wiemy, że praca z dziedzictwem kulturowym jest jednym z najlepszych sposobów tworzenia tego poczucia.
Wędrowny Uniwersytet Etnograficzny ma inspirować do odkrywania, poznawania, utrwalenia i upowszechnienia wiedzy o skomplikowanej i fascynującej, kulturze tradycyjnej. Wiedza o rozmaitych, czasem zapomnianych tradycjach i działalności mieszkańców małych miejscowości nie jest powszechnie znana. Pozostaje jednak przechowana i utrwalona w kolekcjach i zbiorach wielu, małych muzeów.
Głównym celem projektu jest odbudowanie pamięci o ludziach, miejscach i społecznościach, zwyczajach, opracowanie tych treści w przystępny sposób. Współtworzenie Wędrownego Uniwersytetu Etnograficznego jest równocześnie okazją do aktywności artystycznej i edukacyjnej. Wiedzę o mało znanych lub zapominanych obyczajach, stylach życia, codzienności, upowszechniamy „wędrownymi wystawami”. Szczególnie zależy nam na wyeksponowaniu, zarazem popularyzowaniu przykładów kultury tradycyjnej, historii i działalności ulegających zanikaniu i zapomnieniu.
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu Kultura ludowa 2025.
