Symbolami Walczącymi nazwaliśmy wszelkie symbole, przedmioty, dokumenty, które powstawały dla bardzo konkretnych celów: wywołania patriotycznych emocji, mobilizowania społeczeństwa, nawoływania do wsparcia i solidarności, przekonania do wspólnego wysiłku w obliczu zagrożenia.
Patriotyczna walka to nie tylko bitwa na szable czy karabiny. Równie ważna jest walka za pomocą patriotycznych idei, uczuć i emocji, a przedstawianymi często za pomocą symboli, czy w symboliczny sposób.
Projekt jest eksperymentem edukacyjnym, w którym przyglądaliśmy się, jak Polacy jednoczyli się wokół idei patriotycznych, narodowych, niepodległościowych. Chcieliśmy w praktyce odpowiedzieć na pytanie: czy możliwe jest „ożywienie” zapomnianych symboli, przedmiotów, pamiątek, czasem niezrozumiałych opisów, nazw?
Do wspólnych poszukiwań zaprosiliśmy młodzież i muzealników prowadzących społeczne muzea w Polsce. W tych małych, nieznanych muzeach, często gromadzone są niezwykłe zbiory. Poszukiwania przeprowadzili młodzi ludzie, wcielając się w role badaczy, interpretatorów i propagandzistów. W efekcie przygotowane zostały oryginale wystawy i prezentacje „symboli walczących”, pochodzących ze zbiorów poszczególnych muzeów społecznych.
Uczestnicy projektu i współtwórcy wernisaży:
1.Muzeum Ziemi Miechowskiej, Miechów, woj. małopolskie,
Placówka zarządzana wspólnie przez gminę oraz miechowską parafię Bożogrobców. Obecne Muzeum w organizacji powstało w 2012 roku. Jego siedziba mieści się w Zamku Generała (Domu Generała). Dom należał niegdyś do zakonu Bożogrobców a od połowy XIX wieku zarządzany jest przez parafię Miechów w Diecezji Kieleckiej. Do połowy lat 90-tych w Domu Generała mieściła się plebania.
Muzeum kontynuuje tradycje dawnego Muzeum Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego (a następnie PTTK), które swoją ciekawą i długą historią sięgało aż do roku 1910 r. Muzeum Ziemi Miechowskiej przejęło zbiory po dawnym Muzeum Regionalnego PTTK oraz jego filii Muzeum Kościuszkowskiego. Na ekspozycji stałej można zobaczyć również tkaniny i szaty liturgiczne należące do skarbca klasztoru bożogrobców.
2.Muzeum Piłsudskiego w Sulejówku w organizacji, Sulejówek, woj. mazowieckie,
Instytucja kultury powołana do życia na skutek współpracy Fundacji Rodziny Józefa Piłsudskiego oraz Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Instytucja aktywnie angażująca się w popularyzację wiedzy na tematy związane z I Wojny Światowej, historią legionów oraz samej osoby Piłsudskiego, szukającą nowych form i sposobów na edukację historyczną dzieci i młodzieży.
3.Izba Pamięci Generała Antoniego Hedy „Szarego”, Starachowice, woj. świętokrzyskie,
Izba działa przy przy Gimnazjum nr 1 w Starachowicach i Międzyszkolnym Oddziale PTTK w Starachowicach. Powstała w 2009 roku z inicjatywy dyrekcji oraz nauczycieli w momencie przyjęcia imienia Antoniego Hedy „Szarego” jako patrona szkoły. Izba powstała we współpracy z córkami generała paniami Teresą Heda-Snopkiewicz oraz Marią Hamilton. W izbie zgromadzone są pamiątki po generale oraz dowodzonych przez niego oddziałach partyzanckich. Wśród eksponatów znajdują się m.in. zdjęcia, elementy wyposażenia żołnierzy, kopia munduru oraz projekt pomnika Antoniego Hedy znajdującego się Iłży.
4.Izba Regionalna w Niegowici powstała w 2011 roku z inicjatywy Rady Sołeckiej. Obecnie opiekę nad izbą sprawują członkinie miejscowego Koła Gospodyń, oprowadzające po ekspozycji w ramach działalności społecznej. W Izbie znajdują się głównie pamiątki związane z osobą Jana Pawła II, który w latach 1948-1949 był wikarym w miejscowej parafii. Na ekspozycji zobaczyć również można część poświęconą społecznej działalności wiejskich organizacji z Niegowici oraz ekspozycje etnograficzną . W Izbie odbywają się regularne warsztaty wypieku Podpłomyka Niegowickiego organizowane przez niegowickie Koło gospodyń.
5.Izba Regionalna w Andrychowie prowadzona jest przez Towarzystwo Miłośników Andrychowa od 1996 roku. Jej powstanie wiąże się z gromadzeniem pamiątek zbieranych od mieszkańców gminy, którzy przekazywali posiadane sprzęty oraz dokumenty Towarzystwu. Znajdująca się w Pałacu Bobrowskich ekspozycja składa się obecnie z sześciu sal wystawienniczych prezentujących narzędzia, dokumenty i sprzęty związane z funkcjonowaniem na terenie Andrychowa przemysłu tkackiego, kowalstwa, garncerstwa, kołodziejstwa, które stanowiły istotny wpływ na rozwój gospodarczy miasta oraz okolic.
6.Stowarzyszenie Ekologiczno-Kulturalne „Na Bursztynowym Szlaku” postało w 2004 roku, integrując środowisko lokalnych liderów prowadzących zróżnicowane działania na rzecz rozwoju turystyki i promocji dziedzictwa kulturowego gminy Lanckorona. Od dziesięciu lat stowarzyszenie prowadzi szereg działań mających na celu wykreowanie miejscowości jako turystycznej atrakcji Małopolski.. Stałym punktem działalności są cykliczne wystawy realizowane przy wsparciu Gminnego Ośrodka Kultury w Galerii golonki. Do realizacji wystawy angażowanie są przeważnie mieszkańcy Lanckorony udostępniając do ekspozycji swoje rodzinne pamiątki.
Wystawy:
Izba Pamięci Generała Antoniego Hedy „Szarego” przy Gimnazjum nr 1 w Starachowicach i Międzyszkolnym Oddziale PTTK Starachowice.
Tytuł wystawy: Daleko – blisko – bliżej. Historia Hedy w komiksowych kartach.
Prowadzący: Beata Nessel-Łukasik, Karolina Szeska.
Muzeum Józef Piłsudskiego w Sulejówku i Zespołu Szkół nr 1 w Sulejówku.
Tytuł wystawy: Jedynym waszym znakiem jest odtąd orzeł biały…
Prowadzący: Beata Nessel-Łukasik, Karolina Szeska.
Izba Regionalna w Andrychowie, Liceum im. Maria Skłodowskiej Curie, Towarzystwo Miłośników Andrychowa.
Temat: Andrychowska Tarcza Legionów.
Prowadzący: Beata Nessel-Łukasik, Karolina Szeska.
Izba Regionalna w Niegowici oraz sołectwo Niegowić.
Temat: Labirynt pamięci.
Prawoadzące: Prowadzący: Beata Nessel-Łukasik.
Stowarzyszenie Na Bursztynowym Szlaku, Galeria Golonki, Gminny Ośrodek Kultury.
Temat: Ślady Wielkiej Wojny.
Prowadzący: Piotr Idziak.
Muzeum Ziemi Miechowskie oraz Liceum. Im. Tadeusza Kościuszki.
Tytuł wystawy: Murnau – piekło czy raj? Polacy w obozie jenieckim w czasie II Wojny Światowej.
Prowadzący: Sebastian Wacięga.
Organizacja: Fundacja Ari Ari
Partner: Muzeum Józefa Piłsudskiego
Finansowanie: Muzeum Historii Polski, program „Patriotyzm Jutra 2014” oraz Małopolski Instytutu Kultury, w ramach Małopolskiego Programu Obchodów “100-lecia I wojny swiatowej”