Włącznik, czyli projekt badań dotyczący potrzeb, preferencji i sposobów spędzania czasu wolnego osób z niepełnosprawnością intelektualną oraz ich opiekunów.

Koncepcja programu Włącznik opracowana zostały przez inicjatorów przeprowadzenia diagnozy: Dom Kultury Kadr oraz Centrum „Łowicka” w Warszawie:

„Przygotowanie koncepcji programowej nowej siedziby Domu Kultury Kadr uświadomiło nam, jak mało danych posiadamy na temat osób z orzeczoną niepełnosprawnością. Z danych Mikroprogramu Rewitalizacji Dzielnicy Mokotów (2005 roku) wynika, że liczba osób niepełnosprawnych prawnie, tzn. posiadająca orzeczenie wydane przez organ do tego uprawniony, wyniosła 21 356. Powstaje zatem pytanie: jak dotrzeć do tych odbiorców, jak trafnie zidentyfikować ich potrzeby uczestnictwa w kulturze czy form spędzania wolnego czasu, w jaki sposób ich animować? Jest to grupa zamknięta, a z racji swoich dysfunkcji oraz problemów natury infrastrukturalnej, również mało mobilna. Grupa, która potrzebuje atencji i zaufania, długofalowej polityki, a nie punktowych i doraźnych projektów animacyjnych. W tej sytuacji przede wszystkim jednak trzeba zadać sobie pytanie, jak zmienić społeczną optykę patrzenia na niepełnosprawności wyzbytą stygmatyzacji i wartościowania. Dlatego w ramach projektu chcemy przeprowadzić badania, które pozwolą nam przygotować ofertę programową naszych domów kultury dostosowaną do potrzeb badanej grupy”.

Skrócony opis badań

Cele:
Uzyskanie wiedzy na temat sposobów, potrzeb, oczekiwań i preferencji spędzania czasu wolnego i uczestnictwa w kulturze przez osoby niepełnosprawne intelektualnie i ich opiekunów.
Analiza potencjału otoczenia społeczno-instytucjonalnego tych grup, która pozwoli przygotować/ udoskonalić ofertę programową Domu Kultury Kadr i Centrum Kultury Łowicka.
Ewaluacja dotychczas podejmowanej współpracy pomiędzy domami kultury, a warsztatami terapii zajęciowej.
Diagnoza powinna pomóc w zaprojektowaniu i realizacji programów włączania, usamodzielniania i uspołeczniania osób niepełnosprawnych oraz ich opiekunów.

Podmiot badań:
Badaniami objęte zostały cztery grupy osób, z których docelowymi byli niepełnosprawni intelektualnie i ich opiekunowie. Równolegle badane były grupy uczestniczące w życiu i funkcjonowaniu osób niepełnosprawnych, które zasadniczo współtworzą bezpośrednie i najbliższe środowisko społeczne dla głównych uczestników badań. W odróżnieniu od środowisk i społeczności pozostających na obrzeżach, czy w dalszej odległości od grup osób niepełnosprawnych (rozumiejąc odległość, jako natężenie kontaktu i komunikacji, a nie siłę wpływu i oddziaływania).

Obszar przedmiotowy badań:
Badania sposobów, potrzeb, oczekiwań i preferencji spędzania czasu wolnego i uczestnictwa w kulturze osób niepełnosprawnych intelektualnie i ich opiekunów. W zakresie przedmiotowym badania zostały sprofilowane w trzech obszarach:
1. Pojęcie i praktykowanie organizowania czasu przez uczestników badań, wraz z definiowaniem i użyciem pojęć: zajęcia i czas wolny.
2. Określenia potrzeb, oczekiwań, preferencji, sposobów organizowania zajęć i czasu wolnego osób niepełnosprawnych intelektualnie i ich opiekunów.
3. Charakterystyki oferty zajęć i spędzania czas wolnego, prowadzonych przez instytucje, organizacje i podmioty, wraz z wskazaniem dobrych i słabych stron ofert, wraz rekomendacjami.

WYNIKI BADANIA (do pobrania plik PDF):
Raport z badania pt. Włącznik, dotyczący potrzeb, preferencji i sposobów spędzania czasu wolnego osób z niepełnosprawnością intelektualną oraz ich opiekunów, przygotowany dla Domu Kultury Kadr i Centrum „Łowicka”, Warszawa 2016.